Οργισμένοι είναι οι κυβερνώντες από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη με την αναγκαστική προσγείωση στο Μινσκ, με εντολή του προέδρου Λουκασένκο, του αεροσκάφους της Ryanair που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα – Βίλνιους και η σύλληψη του Λευκορώσου δημοσιογράφου-ακτιβιστή Ρόμαν Προτάσεβιτς, σε μια άνευ προηγουμένου παραβίαση των ευρωπαϊκών πρωτοκόλλων αεροπορικών ταξιδιών.
«Οι Ηνωμένες Πολιείες καταδικάζουν έντονα την αναγκαστική εκτροπή μιας πτήσης μεταξύ δύο κρατών μελών της ΕΕ και την επακόλουθη απομάκρυνση και σύλληψη του δημοσιογράφου Ρόμαν Πρατάσεβιτς», ανέφερε σε δήλωσή του ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν.
Τι συνέβη ακριβώς;
Οι αρχές της Λευκορωσίας υποχρέωσαν αεροσκάφος της Ryanair που εκτελούσε την πτήση Αθήνα-Βίλνιους να προσγειωθεί στο αεροδρόμιο του Μινσκ. Το αεροπλάνο βρίσκονταν πάνω από τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας όταν αναγκάστηκε να κάνει εκτροπή της πορείας του. Ήταν, όμως, πιο κοντά στο Βίλνιους παρά στο Μινσκ. Η επίσημη αιτιολογία ήταν υποτιθέμενη απειλή βόμβας, αν και όπως αποδείχθηκε, πραγματικός στόχος της επιχείρησης αυτής ήταν η σύλληψη του αντιφρονούντα Λευκορώσου δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς.
Ο τελευταίος ζει στην Πολωνία από το 2019. Είχε, μάλιστα, ταξιδέψει στην Αθήνα ώστε να καλύψει την συμμετοχή της ηγέτιδας της λευκορωσικής αντιπολίτευσης Σβιατλάνα Τσιχανόφσκα, στο Φόρουμ των Δελφών. Η πτήση προσγειώθηκε τελικά στο αεροδρόμιο του Μινσκ, ενώ ο Λουκασένσκο έστειλε και ένα μαχητικό της πολεμικής αεροπορίας τύπου Mig-29 για να “συνοδεύσει” το αεροπλάνο.
Ο Προτάσεβιτς κατηγορείται για τρομοκρατία και υποκίνηση ταραχών, καθώς τα Μίντια στα οποία εργαζόταν, αποτελούσαν βασικά μέσα μετάδοσης των διαδηλώσεων πολιτών κατά του προέδρου του Λουκασένκο, που διαμαρτύρονταν για νοθεία στις εκλογές του 2020.
Αντίπαλη του στις προεδρικές εκλογές ήταν η 37χρονη Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια, ηγετική μορφή της αντιπολίτευσης της Λευκορωσίας. Μετατράπηκε στο πρόσωπο του κινήματος διαμαρτυρίας στη Λευκορωσία. Αρχικά, ο σύζυγός της ήταν αυτό που ενεπλάκη με την πολιτική. Όταν, όμως, εκείνος συνελλήφθη, η μέχρι τότε δασκάλα και μητέρα τον αντικατέστησε. Αν και πλέον ζει στη Λιθουανία, παλεύει για την ανατροπή Λουκασένκο. Στις τελευταίες εκλογές, τυπικά η Τιχανόφσκαγια έλαβε περίπου το 10% των ψήφων, αλλά ξένοι παρατηρητές υποστηρίζον ότι ήταν αυτή που κέρδισε στις εκλογές.
Και αυτή αναγκάστηκε να καταφύγει στη Λιθουανία αμέσως μετά τις εκλογές και έκτοτε διώκεται για «εκκλήσεις σε ενέργειες που έπληξαν την εθνική ασφάλεια». Στη Λευκορωσία το έγκλημα αυτό τιμωρείται με φυλάκιση τριών έως πέντε ετών. Συνομιλεί συχνά με ηγέτες της διεθνούς κοινότητας, πραγματοποιώντας εκκλήσεις για δυναμικότερη στήριξη υπέρ του κινήματος αμφισβήτησης στη Λευκορωσία.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός ανέφερε σε ανάρτηση του στο twitter: ότι «η αναγκαστική προσγείωση ενός επιβατικού αεροπλάνου, προκειμένου να τεθεί υπό κράτηση ένας δημοσιογράφος είναι μία άνευ προηγουμένου σοκαριστική ενέργεια. Απαιτούμε την άμεση απελευθέρωση όλων των επιβατών. Το αυριανό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει να ανταποκριθεί στην ανάγκη να κλιμακωθεί η πίεση στη Λευκορωσία. Αρκετά».
Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών χαρακτήρισε το συμβάν «κρατική αεροπειρατεία», ενώ Πολωνία και Λιθουανία έκαναν αίτημα για άμεση επιβολή κυρώσεων στη Λευκορωσία.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ επισημαίνει και αυτός στο twitter ότι «Ανησυχώ πολύ με τα όσα έχουν αναφερθεί για την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης της Ryanair στο Μινσκ. Καλούμε τις αρχές της Λευκορωσίας να απελευθερώσει αμέσως την πτήση και τους επιβάτες της.
Η διερεύνηση του συμβάντος από το ICAO θα είναι απαραίτητη». Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναφέρει από την πλευρά της ότι: «Είναι απολύτως απαράδεκτο να αναγκαστεί η πτήση της Ryanair από την Αθήνα προς το Βίλνιους να προσγειωθεί στο Μινσκ. Όλοι οι επιβάτες πρέπει να είναι σε θέση να συνεχίσουν το ταξίδι τους στο Βίλνιους αμέσως και να διασφαλιστεί η ασφάλειά τους. Οποιαδήποτε παραβίαση των διεθνών κανόνων αεροπορικών μεταφορών πρέπει να έχει συνέπειες».
Επιβολή κυρώσεων στη Λευκορωσία
Οι ηγέτες των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συζητήσουν στη σημερινή σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες την εκτροπή και τον εξαναγκασμό σε προσγείωση στο Μινσκ της Λευκορωσίας αεροσκάφους της Ryanair, καθώς και το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων σε στελέχη του κρατικού μηχανισμού του Αλεξάντρ Λουκασένκο.
Πηγή: https://www.airnews.gr/